Bahia Blanca ve Melodik Tango
Karantina Günlüğü’ne bugün Carlos Di Sarli’nin “Bahia Blanca”sı ile devam ediyoruz. Bahia Blanca (White Bay – Beyaz Körfez) Buenos Aires’in güneyinde Carlos Di Sarli’nin doğduğu ve müziğe adım attığı şehir. Di Sarli 1941-42 yıllarında Golden Age (1935-1952) tangosundaki tempoyu yumuşatarak ve yavaşlatarak, ama dans edilebilir (Para Bailar) niteliğinden uzaklaşmadan tangonun melodisine güç vererek diğer yorumcuları da etkisi altında bıraktı. Golden Age’i Erken Dönem ve Geç Dönem diye ikiye ayırmamızın nedeni Di Sarli’dir. “Bahia Blanca” Di Sarli’nin 1957’de olgunluk döneminde yaptığı enstrümantal bestesi. Ben ilk defa 1988’de Ankara’da tanıştım Bahia Blanca ve Di Sarli parçaları ile. O yıllarda Arjantin Tango hakkında sadece küçük bir klasik müzisyen grubunun kendi içine kapalı bilgisi vardı. Bizler ancak tesadüf eseri bu parçalara rastlayabiliyor ve dinleyebiliyorduk, melodileri bilmekle beraber adını ve orkestrasını hatırlayamıyorduk bile. Ankara’da yaş grubumuzda Rock müzik daha yaygın dinleniyor ve rock barlarda canlı gruplar popülerleşiyordu. İnsan yakınında ne varsa onu alıyor, böylesi daha kolay.
“Bahia Blanca” 1959’da Florindo Sassone tarafından ve 1961’de Di Sarli’nin vefatından 1 yıl sonra da Di Sarli’yi tangoya başlarken en çok etkileyen maestro Osvaldo Fresedo tarafından yorumlandı. Parça yavaş olmakla beraber bol senkoplu, vurgulu, dramatik özelliklerini koruyor. Daha en başından kemanlar güçlü bir biçimde temayı giriyor, soru cümlesi ile başlıyor. Piyano ise hafif bir biçimde ritimle ve geçiş akorları ile lead melodiye destek veriyor. Cümleler arası soru ve cevaplar birbirini takip ediyor. Temayı tekrar ederken kimi zaman genişletiyor, kimi zaman da daraltıyor. Esler verip dinleyiciyi rahatlatıyor, düşündürüyor ve sonra konuya tekrar tekrar dönüyor. Kemanlar soruyor, bandoneon cevaplıyor, kemanlar 2 grup halinde birbiri ile konuşuyor. Enstrümanlar mümkün olduğunca akıcı, tempoya değil, melodiye odaklı. Tonlamalar ve renk etkin kullanılmış tüm enstrümanlarda. Kontrbas yürüyüşü de özenle ve yumuşak yapılmış, piyanonun basına karışmış, o kadar yumuşak. İlk defa dinleyenler için bile akılda kalıcı, etkili, dans etmesi de bir o kadar keyifli bir parça.
İlk olarak 1957 Di Sarli kaydını dinlerken Osvaldo Zotto’nun (1963-2010) Lorena Ermocida ile 2007’de Los Angeles’taki performanslarını izleyelim.
Sebastian Achaval ve Roxana Suarez çiftinin 2018’de Zürih’teki performansları.
Di Sarli’yi en iyi yorumlayan modern dönem Tango orkestralarından Orquesta Tipica Misteriosa de Buenos Aires’in canlı performansı eşliğinden Juan Martin Carrara ve Stefania Calina 2017’de Polonya’nın Łódź şehrinde 7. Tango Festivali’nde dans ediyorlar.
Bahia Blanca’nın 1959 Florindo Sassone (1912-1982) yorumu.
1961 Osvaldo Fresedo (1897-1984) yorumu.
